De historie van Hamont-Achel, uitgelegd tijdens deze lezing in Valkenswaard
Een duik in de historie van het land van Grevenbroek, de regio aan de andere zijde van de landsgrens met België. Die historie gaat ver terug. In de vroege middeleeuwen vormden Hamont en Achel samen met Sint-Huibrechts-Lille een apart staatje: de heerlijkheid Grevenbroek. Wil je daar het fijne van weten, dan biedt de inleiding door Luk van de Sijpe in Valkenswaard uitkomst.
Die lezing is op dinsdag 18 februari om 20.00 uur in de foyer van Carolus in de Oranje Nassaustraat in Valkenswaard. De entree is gratis. Van de Sijpe neemt de bezoekers mee naar de vroegste gegevens en de ontwikkeling van Hamont-Achel. De huidige gemeente, met stadsrechten (sinds 1985), is in 1977 ontstaan door de samenvoeging van Hamont en Achel.
Men vermoedt dat het gebied eerst een kloosterbezit van het Kapittel van de Sint-Servaaskerk te Maastricht was, ontstaan in de twaalfde eeuw. Daarna in eigendom verworven door een zelfstandige heer, waardoor de naam 'Heerlijkheid Grevenbroek' in de boeken opduikt vanaf 1367. Kortom: het was een zelfstandig onroerend goed in de tijd van het leenbezit.
Een soort ministaatje tussen de machtige staten van de hertog van Brabant en de prinsbisschop van Luik. Een periode was het in handen van de Heren van Boxtel. In die Heerlijkheid Grevenbroek kreeg Hamont in de veertiende eeuw stadsrechten en werd het omwald. Tot 1401 bleef de Heerlijkheid Grevenbroek onafhankelijk en hoorde niet tot het Graafschap Loon.
In Achel bouwden de heren van Grevenbroek een sterk kasteel, dat uiteindelijk in 1702 met de grond gelijk werd gemaakt.
Pas na een grenstwist tussen Achel en Neerpelt, eigende de prinsbisschop van Luik, in functie van graaf van Loon, zich deze heerlijkheid toe en werd Belgisch grondgebied. Vanaf toen kon Hamont (naast Peer) als negende of tiende 'Loonse' stad betiteld worden.
In de Heerlijkheid ontwikkelden de dorpen zich tot economische en politieke centra. Na 1795 (Franse tijd) ontstaat een geheel andere situatie.
De inleider, Luk van de Sijpe, die zich in deze historie heeft verdiept, is voorzitter van de Geschied- en Heemkundige Kring 'De Goede Stede Hamont' en voorzitter van de 'Federatie van Geschied- en Oudheidkundige kringen van Limburg'.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
