Bezoekdienst Dommelen viert gouden bestaan: 'Als die persoon blij is, zijn wij ook blij'

Vanuit de afdeling Welfare van het Rode Kruis start in 1974 in Dommelen de ziekendienst. Er circuleren in die tijd lijsten van zieken die in aanmerking komen voor een bezoekje vanuit de Ziekendienst. Al is de opzet inmiddels aangepast, de dienst blaast vijftig kaarsje uit.

In het zaaltje naast de Martinuskerk zitten vier dames. Zij vormen de huidige Bezoekdienst Dommelen: Betsy van der Zanden, Netty Schouten, Rita Rijnders en Hennie Berendsen. “We vallen tegenwoordig onder de Diaconie van de kerk”, zo steekt Betsy van wal. Intussen schenkt ze een kopje thee in. Na een lekker koekje komen de dames ter zake en wordt vijftig jaar teruggeschakeld.

Adressenlijsten

Betsy: “De Welfare, opgericht in 1974, vroeg mij om aan te sluiten bij het handwerken. Daar had ik niet zoveel zin in, iedere week, en begon officieel in 1976 bij de Ziekendienst van de Welfare, die twee jaar eerder was opgestart, en meteen ook onder de diaconie van de parochie komt te vallen.” Ze slaat een map open en leest enkele namen op van dames die op dat moment óók aansluiten. Vanaf 1976 valt de Ziekendienst onder de parochie van St.-Martinus in Dommelen.

Het doel van de dienst is aanvankelijk het bezoeken van zieken. “Alle parochies hadden in die tijd een Ziekendienst”, vult Hennie aan. “Wij zijn de enige die nog over is.” Op de vraag hoe de gastvrouwen destijds wisten welke adressen bezocht moesten worden, klinkt het in koor: “We kregen adressenlijsten door van pastoor Van Gastel, zowel van mensen die thuis waren als van ziekenhuispatiënten.” Al snel vervallen de bezoeken aan het ziekenhuis, omdat zo min mogelijk bezoek wordt gepropageerd. “Bovendien waren mensen vaak alweer thuis voordat wij wisten dat ze opgenomen waren.”

In die tijd brengen de gastvrouwen al een attentie bij de zieken met Kerstmis en Pasen. Opnieuw valt de naam van pastoor Van Gastel. Rita herinnert zich als koorlid dat hij steeds weer een gulle gever was en op die manier het werken mogelijk maakte. “Ik heb thuis van het koor nog de tekst van een liedje over Van Gastel als gulle gever.”

Heb je vaardigheden nodig om zieken te kunnen bezoeken? “Ik denk dat je empathie moet hebben.“ zegt Netty. “Je moet begrip hebben voor hun problemen en vooral zwijgen en luisteren. Het gaat niet om jou, maar om de gast.” Het blijkt dat de mensen het fijn vinden als ze hun verhaal kwijt kunnen. Rita merkt op dat er een moment komt dat het woord Ziekendienst moet veranderen in Bezoekdienst. “Ziekendienst had een negatieve klank”, volgens Betsy, “en onder Bezoekdienst konden ook jongeren en eenzamen vallen.” Opnieuw pakt ze haar map en komt tot de conclusie dat er in die vijftig jaar in totaal achtentwintig vrijwilligers zijn geweest, waarvan de laatste vier dus hier aan tafel zitten. Rita begint in 1992, Betsy in 1976, Netty in 2006 en Hennie in 1997, samen goed voor 125 jaar ervaring.

The Bold and the Beautiful

Naast het bezoeken van de mensen thuis, worden door de Bezoekdienst ook andere activiteiten georganiseerd, zoals een zomermiddag, de kerstviering en een nieuwjaarsreceptie. Op de vraag hoe vaak een gast thuis wordt bezocht, komt een verschillend antwoord. “Dat ligt aan de situatie”, zo klinkt het. “Soms loop je wat vaker binnen, soms duurt het ’n week of zes.” “Ik kom bij ’n meneer nu twee keer per week”, zegt Rita. “Je doet dat vaak ook uit gevoel”, aldus Hennie.

Het keerpunt om zomaar bij mensen binnen te lopen ontstaat volgens Betsy op het moment dat om vijf uur dagprogramma’s op televisie verschijnen, zoals The Bold and the Beautiful. “Wij waren dan soms de storende factor!”, zegt Hennie, ‘En in principe gaan we rond die tijd ook niet meer op bezoek.“ Het was in de tijd dat je gewoon binnenstapte zonder vooraf te bellen. “Maar dat is wel veranderd”, zegt Betsy. Zo zijn ook de adressenlijsten verleden tijd geworden en komen adressen van gasten via via binnen. Woonden de gasten vroeger allemaal in de buurt, nu gaan de dames vaak ook naar Taxandria, Kempenhof of noem maar op. “Maar we blijven binnen de gemeentegrenzen.”

Nog steeds ontvangt de Bezoekdienst van de kerk een budget, waardoor het bezorgen van twee attenties per jaar kan worden voortgezet. Ook de jaarlijkse Martinusdag staat weer op stapel, met een woorddienst en aansluitend een gezellige dag voor de gasten. Op de vraag waarom de dames dit werk doen, zegt Netty: “Het is leuk om iets voor iemand anders te doen. Als die persoon blij is, ben ik ook blij.” Rita krijgt een lichamelijke beperking en moet stoppen met haar job. Daarom sluit ze zich bij de Dienst aan. “Bij dit werk heb je je handen niet nodig, hè.”

Feest

Bij een gouden jubileum hoort een feest. Het is voor de dames nog onduidelijk hoe dat er in november uit moet komen te zien. Net als de toekomst van de Bezoekdienst trouwens, want de gemiddelde leeftijd van de vier dames ligt rond de tachtig. Betsy: “Het aantal gasten loopt terug, er komen geen nieuwe vrijwilligers bij, dus we moeten wel een hobbel zien te nemen. Maar hoe?” Voorlopig wordt nu vooruitgekeken naar het vijftigjarig bestaan. Daarna zullen gesprekken volgen over de vooruitzichten van Bezoekdienst Dommelen. 

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android