Echtpaar Daams heeft schitterende voertuigen: 'Geen prullen, alleen goei spul'

Een Bukh DZ-30 blijkt een Deens model landbouwtractor te zijn. Een Ferguson 35 (officieel Massey Ferguson 35) is een tractor uit Amerika of Engeland. En een 'zweng' of 'evenaar' is een beweeglijke balk aan de voorkant van een paardenwagen of rijtuig. Petra en Wout Daams raken er niet over uitverteld.

Wout (82) zit achter het huis onder de overkapping. “Ik ben in de zomer het liefst buiten en kom alleen in de keuken om te eten.” Hij woont oorspronkelijk met nog acht broers en zussen in Dommelen en zijn pa werkt bij Philips. Bovendien heeft vader Daams ’n paar hectaren grond. Wout: “Als we uit school kwamen moesten wij die bewerken, want vader was al vroeg naar Philips. Ook op zaterdag was hij weg.” De familie woont achter de huidige sportvelden van Dommelen, waar in die tijd geen melkboer of groenteboer langskomt.

Rijvereniging

“Ik was negen toen we thuis een pony kregen om mee op het land te gaan werken. Het was in de tijd dat een ploeg maar één schaar had”, zegt Wout lachend. “Mijn broer was ploegchauffeur en ik de voerman.” Petra Daams-van den Broek (76) komt erbij zitten en heeft thee bij zich, met een heerlijke snee cake. Wout sluit zich aan bij rijvereniging Sint-Martinus en raakt steeds meer vertrouwd met de paardenwereld en met het boerenleven. “Als we vrij van school waren, kwamen de boeren uit de omgeving vragen of we wilden komen helpen.”

Wout gaat werken voor de melkcontrole bij de boeren thuis, gaat melkventen en wordt uiteindelijk buschauffeur bij de EMA. Petra wordt geboren op de boerderij ‘De Rottein’ in Waalre en leert ook alles van het Brabantse boerenbedrijf. Op enig moment maken handmachines steeds meer plaats voor de mechanische werktuigen, zo ook in Dommelen. Na het huwelijk van Petra en Wout kopen ze grond bij De Sil, aan weerszijden van de begraafplaats. “We hebben toen paarden aangeschaft en er moest een tractor komen, een maaimachine en een hooimachine. Ik heb lang vijf tractoren gehad; nu hebben we er nog drie.” Inmiddels woont het echtpaar binnen de kom van Valkenswaard, in een rustige straat.

In de dierenspeciaalzaak

De gastheer vindt het leuk om als hobby tractoren te kopen. “Geen rommel, alleen goei spul.” Niet om uit elkaar te halen of te reviseren, nee; om ermee te rijden. Hij wijst naar een rode tractor die in de tuin staat te pronken en zegt: “Die Ferguson 35 daar heb ik al vanaf 1988! Die andere, een Bukh, is een showtractor, heel zeldzaam, en kocht ik rond 1990.” Veertig jaar heeft het echtpaar Daams een Lanz Bulldog tractor, maar die is inmiddels verkocht. “Ik gebruikte die nog om te hooien en zo.” Petra hooit in die tijd met een klein Hanomag-tractortje, dat nu in een dierenspeciaalzaak ik Heeze staat te glimmen. “Met de Bukh heb ik vanochtend nog gehooid. We hebben de voertuigen niet als museumstuk, al zijn we er wel zuinig op.”

“Ik heb mijn auto’s ook nog allemaal. Zie je daar die Amerikaanse Mercury Sable staan? Die kun je speciaal bestellen bij een importeur in De Bilt.” Ook de wagens worden voor de hobby gekocht, om in te rijden. Een kleinere wagen is voor Petra, om boodschappen mee te doen, en naar de wei te gaan. Ze lacht en zegt: “Dat doe je niet met zo’n chique wagen.”

Koninklijke stoet

Er komen nog enkele oude foto’s op tafel van de twaalfjarige Wout op een pony en van Petra op een rode tractor. Ook een foto die gemaakt is op de brug van de Keersop, wordt uitvoerig besproken. “Dit paard is heel oud geworden en is verkocht aan een notarisfamilie in Den Haag. Het dier liep ooit nog mee in een koninklijke stoet. Ik heb er nog verschillende veulens mee gefokt.” Petra is in die tijd regelmatig op het paard te vinden, en ook gaat ze mee op een koets als er recreatief wordt gereden.

Het hobbyboer-echtpaar is blij met hun rollend materieel. Dat is goed te merken als een kleine rondleiding wordt gegeven langs de voertuigen die achter het woonhuis staan opgesteld. Eerst komen we langs een Ford-auto, type Granada. “Vorige week zijn we hiermee nog weggeweest.” Natuurlijk komen er verhalen over de Bukh-trekker. “Hier ligt een scheepsmotor in. Da’s heel bijzonder.” Wout vertelt dat alles extra degelijk is uitgevoerd. De brandstoftank voor de 30-pK-tractor zit bóven de motor. “Er zit alleen een handgas op; geen voetpedaal.” Deze trekker blijkt nooit in de landbouw te zijn gebruikt, maar voor intern vervoer in de kustvaart. Daarom staan er nog maar 5037 werkuren op de teller.

Ei koken

Dan trekt Wout een kleine motor op vier wieltjes uit de schuur, bestemd om andere motoren of machines mee aan te drijven, zoals hun graanmolen. De kleine motor heeft een open watervat. “Dat noemen ze een verdamper. Als de motor warm wordt, verdampt dat water en kun je er een ei in koken. Het is een Lister.” Met veel liefde vertelt het echtpaar over hun materialen, zeker als van enkele oude auto’s de stofdekens enkele centimeters worden opgelicht.

In weer een andere schuur staan nog meer bijzondere auto’s. Aan de muur hangt een aantal zwengen die vooraan aan een platte wagen of een koets zitten. In een doos zitten misschien wel honderd verschillende soorten bitten, die een paard vaak in de mond draagt. Dan komt Petra nog met een foto waarbij ze op een tractor zit uit 1949.

De twee buitenmensen genieten van alle voertuigen en alle spullen die ze in de loop der tijd aangekocht of verzameld hebben. “Als we uitrijden mag iedereen ons zien, maar als ze niet kijken is het óók prima. We doen het allemaal voor onszelf.”

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android