'Onze vliegende architecten': deze vogels (en hun nesten) in onze regio zijn meer dan bijzonder

Harrie Hegge van het IVN heeft een verslag geschreven over 'onze vliegende architecten'. Het is een verslag in de reeks wandelverslagen, ditmaal zónder wandeling maar mét veel informatie en humor. Je leest de informatie over de bijzondere vogels hieronder.

Wil je ook meewandelen met de wandelgroep van het IVN, meld je dan aan. In september beginnen de maandelijkse wandelingen weer. Meer informatie vind je op hun website.

Waarom maakt elke vogel een ander soort nest?

Dat is de vraag die ik mezelf vaak stel. Waarom bouwt een zwaluw een nest van modder en speeksel en de koolmees een mooi zacht nestje van mos, haren en veertjes? Elke vogel heeft zo zijn manier om een mooi nest te bouwen om te gaan broeden en zijn kindjes groot te brengen. Een belangrijke voorwaarden is dat een nest veilig moet zijn, goed geïsoleerd, stevig gebouwd, keuze van locatie. En ook belangrijk; wat voor materiaal heb ik in mijn omgeving ter beschikking?

De houtduif

De houtduif neemt genoegen met een paar simpele takjes op een mooie beschermde plaats in een boom. Dit nest valt niet op voor predatoren en zelfs niet voor ons, als er blad aan de boom staat. Onze houtduif kiest voor een beetje veiligheid, maar comfort vindt hij niet zo belangrijk. Kan dus ook zijn dat er wel eens een jonge vogel uit het nest kuukelt, maar met drie broedsel per jaar lost het duivenechtpaar dit weer op.

De boomklever

Een nestkast van een boomklever kun je zo herkennen. Alle kieren en gaten zijn dichtgemaakt met modder. Ook de invliegopening zodat de grotere vogels of andere predatoren geen toegang hebben tot het nest. Zo kiest de boomklever voor comfort want zijn nest blijft aan de binnenkant steeds vochtig, wat weer gunstig is voor de eieren en die liggen weer op een bedje van droge dorre blaadjes. Dus veiligheid en comfort staat bij de boomklever op zijn verlanglijstje.

De zwaluw

Voor deze nestbouw moeten we teruggaan naar hun natuurlijke habitat en dat waren de rotsen waar ze hun nest maakten, in de natuurlijke holtes van de rotsen. Maar inmiddels, lees eeuwen, hebben ze zich aan onze natuurlijke omgeving aangepast, maar blijven ze de modder en klei gebruiken als hard omhulsel stevig en stabiel vastgemaakt aan de muur. Komvormig nest met opening aan de bovenkant. Nest is stabiel en beschermd tegen natuurgeweld en veilig voor predatoren en met comfort want de binnenkant voorzien van zacht materiaal.

De specht

De specht is onze timmerman en is uitgerust met hamer en beitel in de vorm van zijn sterke spitse snavel. Maakt een invlieg opening van rond 6 centimeter in de boom en een nest holte van 20 tot 30 centimeter diep. De jonge vogels zitten hier veilig tegen predatoren, maar ook beschermt tegen weer en wind. En als je praat over een stabiele woning, dan is dit wel een heel goed voorbeeld. Aan comfort heeft de grote bonte specht niet zoveel aandacht, want de jonge vogels zitten op de harde bodem van hun nest.

De bontbekplevier

We hebben enkele nestvariaties omschreven van eenvoudig tot mooie kustwerken, maar het eenvoudigste nest is van onze eigen bontbekplevier. Een klein kuiltje in de grond wat kleine steentjes wat plantenresten en klaar is Kees. Broeden maar. Wel de vraag aan het echtpaar Plevier: waar is hier comfort en veiligheid?

De buidelmees

De meester in bouwen is de buidelmees, die van zijn nestje een kunststuk maakt. Het heeft alle voordelen die een nest moet hebben; het is op een veilige locatie gebouwd, goed verscholen en vlak boven het water, dus zeer goed beveiligd tegen predatie. Het is stevig en stabiel verankerd aan wilgentwijg en optimaal nestcomfort van zacht pluizenmateriaal.

Het vrouwtje bouwt het nest en is daar toch een tijdje mee bezig, maar heeft dan ook een prachtige comfortabele veilige villa voor zijn kindjes. Je kunt dus rustig stellen dat de buidelmees aan alles heeft gedacht.

Conclusie

Zo heeft ieder vogel zijn eigen specifieke manier van nesten bouwen. Het heeft allemaal te maken met hun leefomgeving en de aanwezige bouwmaterialen, maar het hoofddoel is de bescherming van de jonge vogels en daarmee ook de garantie op een succesvolle voortplanting.

Onze vogels hebben geen bouwkundig advies nodig. Ze zoeken voor zichzelf wel de beste methode uit om hun kinderen veilig en comfortabel groot te brengen en zullen hun broedgedrag steeds aan de tijd en omstandigheden aanpassen. We hebben ze de laatste decennia wel geholpen met aanpassing op gebied van landschapsbeleid en met allerlei soorten van nestkasten, maar ze hebben ook recht op deze hulp, want wij mensen hebben ook ruwbouw gepleegd op de habitat van onze gevleugelde vrienden.

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android