Valkenswaardse volkstuinen: ‘Ik heb hier zelfs een spitmachine’

Valkenswaard24 bezoekt de komende tijd alle volkstuinen die de gemeente rijk is. Vaak liggen die wat achteraf en werken vrouwen en mannen in stilte samen met de natuur om bloemen, planten, groenten en fruit te kweken. Door een gesprek met de hobbyisten gaat er een wereld open. Deze week komt Gert van Heijningen aan het woord. Hij tuiniert aan de Le Sage ten Broekstraat.

Moestuinvereniging De Rijt ligt aan de Le Sage ten Broekstraat. De naam is volgens een informatiebord ontleend aan De Rijt, vroeger een gedeelte van het gehucht Geenhoven. De poort van het tuinencomplex is los en geeft gelegenheid om binnen te stappen via een pas aangelegd half-verhard terrein met een splinternieuw lokaaltje. Tegen een stapel stenen staat een bordje met de tekst ‘Overtollige groenen en fruit voor geselecteerde wijkbewoners’, met daarbij een zwarte krat. Hierin deponeren de tuiniers de producten die ze niet mee naar huis nemen. Ze komen beschikbaar voor mensen met een smalle beurs.

Geen Valkenswirts
Er is weinig activiteit op De Rijt. Kippen scharrelen wat, hier en daar staat een plastic tuinset en natuurlijk ontbreken de dahlia’s, de pompoenen en de waterpompen niet. In een tuinhok hangen uien te drogen. Een man met zomerhoedje en zonnebril voert zijn kippen. “Ik ben 83 en heb een hekel aan thuiszitten. Thuis krijg je klitten en word je dement. Ik ben trouwens Hollander en versta geen Valkenswirts. Ik kom uit Nieuw-Vennep bij Schiphol. Ik mis hier de vliegtuigen, de auto’s, de treinen en het water”, zegt hij, en daarmee is de toon duidelijk gezet. Waarom hij tóch voor Valkenswaard koos: “Twee van mijn dochters gingen hier wonen. Een half jaar daarna verhuisde één dochter naar Duitsland.” Samen met de andere dochter en schoonzoon teelt Hollander Gert van Heijningen op dit fraaie stuk Valkenswaard zijn groenten en fruit en zorgt hij voor zijn pluimvee.

De grond is een verschrikking
Onder de omgekeerde kruiwagen drogen de uien. “Ik had eerst dat stuk grond, maar dat heb ik afgestaan, het werd me te groot. Dit stuk doen we dus nu met drieën. Toen ik jong was, zat ik dagelijks met mijn vader na het avondeten op mijn knieën in de tuin. We ouwehoerden lekker en vonden het leuk. De grond was zwart. De grond hier is een verschrikking. Kijk eens die boerenkool, daar. Vandaag nog water gegeven en ze hangen nu alweer als ouwe kerels over elkaar heen.” Van Heijningen vertelt over pruimen en peren en over de kraai die ze allemaal wegpikt. “En die boom zit vol met mieren, dus de stam moet ingesmeerd worden met kalk. En zo zijn we bezig.” In het weekend komen dochter en schoonzoon naar hier en hebben ze koffie. “Ze zijn hier in het weekend niet weg te slaan”, zegt hij trots. “Dat hadden we nooit kunnen begrijpen.”

Spitmachine
De legkippen haalt Gert in België. “Gisteren had ik vier eieren, nu negen. Ik verkoop ze voor een dubbeltje. Want weet je wat het voer kost? En ik heb medicijnen tegen bloedluis moeten kopen.” In het hokje staan behalve medicijnen en tuingereedschap ook een waterpomp. “Ik heb ook nog een spitmachine.”

Dan gaat het over de vereniging. “Die bestaat nu sinds een jaar of twee. Voor mij hoeft dat niet hoor. Mensen van het bestuur zijn hier ook tuinier en die houden alles mee in de gaten. De gemeente vond het fijn, want klagers komen nu niet naar de gemeente, maar naar het bestuur.”

Over de vraag welke groenten het goed doen in dit deel van de wereld, zegt tuinier Gert: “Wij dachten dat aardappels hier goed zouden groeien, maar we hebben ze allemaal weg kunnen flikkeren. We hebben voor het eerst paardenmest gebruikt, maar die was veel te jong. De granen zitten daar nog in en dat werkt niet. Alles weg!” Dan geeft hij een les over verschillende types rieken die gebruikt worden in zijn tuin. “Dit is een verkeerde, maar ja, hij is van mijn schoonzoon. De mijne ligt achter in de auto.”

Vroeger werd er volgens Van Heijningen veel meer gebuurt dan nu. “Nu komen ze, ze doen wat en ze gaan weer naar huis. Je zegt wel iets tegen elkaar, maar een pilsje drinken of zo gebeurt niet meer.”

Beestjes
Dan loopt hij naar de fruitbomen van zijn perceel. Over de appelboom hangt een net. “Kijk, in de appels kruipen beestjes via het steeltje en dan vreten ze zich in”, verklaart Gert en biedt een mooie appel aan. “Ik vind het geweldig hier, je bent bezig. Ik heb zes kinderen en vijftien kleinkinderen en denk tijdens mijn tuinieren over alles en nog wat na. Zo werkt het toch?”

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android