Het is Wereld Braille Dag: Paul spreekt met ervaringsdeskundige Wout
Vandaag is het Wereld Braille Dag. Het doel ervan: jaarlijks het belang en de betekenis van braille onder de aandacht brengen. Paul van Hout, die zelf ook blind is, spreekt daarom met een ervaringsdeskundige uit Valkenswaard.
4 Januari 1809 werd in Parijs een jongetje geboren. Zijn ouders gaven hem de naam Louis mee. Op zich is dit geen noemenswaardig gebeuren, ware het niet dat die jongen op driejarige leeftijd door een noodlottig ongeval werd getroffen. Hij kreeg, volgens de overlevering, een priem in zijn oog wat ervoor zorgde dat hij blind werd. Verder is over hem bekend dat hij niet oud is geworden, want 6 januari 1852 overleed hij op 43-jarige leeftijd.
Nog steeds lijkt er niets memorabels aan die Louis, totdat ik zijn achternaam vertel. Het gaat in deze inleiding om Louis Braille en ondanks dat maar een kleine groep mensen ooit iets met hem te maken krijgt, is zijn naam voldoende om te weten wat die man in zijn korte leven heeft uitgevonden en ontwikkeld. Door hem zijn veel blinden en slechtzienden uit een communicatief isolement geraakt.
Wout is een jongen van 14 jaar. Vanaf zijn geboorte is hij blind. Hij heeft geleerd om braille net zo onder de knie te krijgen als anderen het gebruikelijke schrift. Tijdens zijn bezoek leest hij voor uit een informatieboekje van revalidatiecentrum Het Loo Erf. Zijn vingers gaan zo snel over de tekens dat je niet begrijpt dat hij het voor elkaar krijgt de tekst te lezen. Toch lukt hem het net zo gemakkelijk als een ziende persoon te lezen.
Verdwijnt nooit helemaal
We praten over zijn bevindingen met betrekking tot braille. Natuurlijk is het zo dat er tegenwoordig met allerlei digitale apparaten minder een beroep wordt gedaan op het schrift van 200 jaar oud, maar Wout vertelt niet te verwachten dat braille ooit helemaal zal verdwijnen.
Je hoeft tegenwoordig niet meer te lezen uit deze gestanste boeken, want van elk verhaal of boek is wel een luisterboek voorradig.
Puntjes
Echter de mogelijkheden van braille zijn eindeloos. “Denk maar eens aan het broodtrommeltje en de drinkbeker van Wout”, vult zijn moeder aan. En medicijndoosjes waar de bekende puntjes in staan gegraveerd, weet ik in te brengen. Voor alleenstaande blinden van nog meer belang.
Wout vertelt over een brailleregel die je op de computer aan kunt sluiten, waardoor deze fungeert als geheugensteun bij de spraaksoftware. Hij vernoemt daarbij dat de regel onmisbaar is voor hem bij het maken van wiskunde en van dienst kan zijn bij onder andere Engels.
Apparaat
Verder is hij in het bezit van een brailleschrijfapparaat. Dit is een soort typemachine. Je moet een dik glad papier boven het apparaat invoeren en dan kun je met zes toetsen elke letter construeren. De twee hendels die aan de zijkant zitten, moet je gebruiken om het papier na een letter of na een woord op te schuiven. Letters bestaan uit ten hoogste zes puntjes.
Het wordt veel te specialistisch om verder uit te leggen hoe het werkt. Knap blijft het, zowel van de uitvinder als van de mensen die het schrift machtig zijn. Ik kan er over meepraten, want mij is het niet gelukt om dit in het dagelijks gebruik te hanteren. Dat heeft onder meer te maken met de oplopende leeftijd en daarmee samenhangend minder gevoelige vingertoppen.
Blindelings pianospelen
Het gesprek gaat van braille naar wiskunde en pianospelen. Wout heeft al 7 jaar les, gewoon hier bij het CMD in De Hofnar en omdat wij toevallig een piano in huis hebben staan, nodigen wij hem uit om een paar nummers ten gehore te brengen. Hij speelt voor ons Paint It Black van de Rolling Stones en Bohemian Rhapsody van Queen. We staan versteld van de vingervlugheid van Wout. Hij vindt de toetsen blindelings en dat moet in zijn geval natuurlijk ook.
In totaal praten we meer dan 2 uur met elkaar, ook over andere zaken, die helemaal niets met braille te maken hebben en het valt me op hoe positief Wout in het leven staat. Wat dat betreft moet hij op Louis Braille lijken, want dat die man in die tijd optimistisch was, lijkt me onontkoombaar bij de uitvinding die hij heeft gedaan.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
