Een boerderij aan de Keersop in Valkenswaard, van het bouwjaar 1852, maakt deel uit van een perceel van bijna 5.000 vierkante meter. Spreek gerust van een landgoed. Zeker ook, omdat rondom de boerenhoeve prachtige bomen en kunstwerken staan. Een aantal beelden is zichtbaar vanaf de openbare weg. Ze zijn gemaakt door Koos Verhoeff. Zijn kleindochter Amy Verhoeff leidt je graag rond en vertelt met vakmanschap over opa en zijn creaties.
“Dit pand was ruim 50 jaar van mijn opa en oma. Opa overleed in 2017 en toen konden mijn vriend Dennis en ik het huis kopen. Dit was vroeger de studeerkamer van opa”, en Amy wijst vanuit de tuin naar het grote raam van de witte boerderij. “Op deze plek zat hij altijd en bedacht hier zijn werk. Boven was een kamer met zagen en schuurbanken om houten beelden te maken.” Koos Verhoeff was professor in de wiskunde en na zijn pensioen werd hij benaderd om de onmogelijke kubus van Escher in 3D na te maken. “Daar werd opa door getriggerd en begon met het maken van wiskunst, zoals hij het noemde.”
Bekakt
Alle beelden die hier staan, zijn ook wiskundig. “Hij heeft veel gemaakt voor iemand met die leeftijd”, zegt Amy en loopt naar een laag kunstwerk: één lange strip waaruit Koos het werk vouwt en het De Stripfiguur noemt. Dit kunstwerk moet van hem buiten onder een boom staan, want hij zegt dat het bekakt moet worden. “Opa noemde de bekakte stripfiguur uiteindelijk Lambiek. En die lange stripfiguur daar ginder heet natuurlijk tante Sidonia.” Een aantal van de indrukwekkende beelden is nog steeds te koop.
Twintig jaar geleden werd onder de tuin een riool aangelegd. “De buizen die toen over waren, mocht hij hebben en maakte er vier driehoeken mee die elkaar in de stand houden waarin ze nu staan. Daarvoor moesten ze natuurlijk de juiste diameter en de juiste maat hebben”, vertelt de kleindochter trots. Al wandelend komt tante Sidonia in beeld. “Als je van onderuit door het kunstwerk naar boven kijkt, krijg je een bijzonder plaatje. Zelfs daar hield hij rekening mee.” Al wandelend zegt Amy dat regelmatig belangstellenden afstappen en spontaan binnenlopen om te vragen over de beelden.
Schoolklassen
Een houten kunstwerk krijgt de naam Knoop, uiteraard ook een wiskundig model. Aan de achterzijde van de gebouwen staat weer een beeld van gevouwen metaal. Amy draait het kunstwerk en er ontstaat een totaal andere aanblik. Een hazelaar en een walnoot sieren dit deel van de tuin. “Hier buiten ontving opa soms schoolklassen voor wiskundelessen en gebruikte dan voorgevouwen strips waar de kinderen mee konden werken.”
Een mysterieus werk is van één kant een zeshoek, als je er omheen loopt zie je ook een rechthoek en verandert het weer in een ruit. “Het heet Kliekje, want het is gemaakt van reststukken van het kunstwerk op de rotonde bij de Belleman, ook van mijn opa”, legt de gastvrouw uit. “Grappig, hè?”
Een slank hoog beeld maakte Koos, geïnspireerd door het hekwerk dat op het erf staat. Het lijkt een eenvoudige prikkeldraad die de hoogte in stijgt. “Hij bedacht, berekende formules en maakte dingen. Hij hoefde er niet meer van te leven, dus het was puur passie. Uiteindelijk zijn er wel beelden verkocht, hoor.”
Dan vertelt Amy terloops over alle verbouwingen die ze samen met haar vriend uitvoert in de boerderij. Ze aait over een metalen werk met twee kleuren; een bijzondere eend in de bijt. Amy: “Het is een van de weinige zonder hoekige maar alleen met ronde vormen. Toen ik mijn opa eens portretteerde, heb ik dit werk verwerkt in de rook uit zijn pijp. Ik zal het je straks binnen laten zien. Hij heeft er een kleur aan gegeven om duidelijk te maken dat het uiteindelijk één sliert is.”
Gepolijst
Teruglopend naar het atelier van Amy vertelt ze over de bijzondere wijze waarop de tuin destijds is aangelegd, met een voorstel van oma voor bijzondere bomen, ruim twintig jaar geleden. Tot slot wordt een rondje om de vijver gemaakt. “Daar ginds zie je op de put een gepolijst werk. In een bepaalde hoek reflecteert het de hele omgeving en zie je het kunstwerk zelf helemaal niet. Prachtig!” Van hieruit geeft het een fraaie blik op de boerderij met in het rechterdeel de studio waar Amy tekent en schildert. Daarover een volgende keer. Aan de oever van het water staat bijna hetzelfde ontwerp als op de rotonde. “En deze kleinere is er een broertje van. Daar staan de hoeken haaks op elkaar, en bij de deze zijn ze een kwart gedraaid.”
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android