Nieuw en bijzonder vloerkleed in raadzaal van Valkenswaard: dit is het verhaal erachter

In 1971 wordt in de Gelderse plaats Epe een nieuw gemeentehuis geopend. Op de vloer van de ronde raadzaal komt een handgemaakt wollen vloerkleed te liggen van 6,5 meter doorsnee. Onlangs heeft het een nieuwe plek gekregen in de raadzaal van Valkenswaard. Hoe is dat zo gekomen?

Kunstenares Gaby Bovelander ontwerpt in 1970 twee vloerkleden voor twee nieuwe raadhuizen. Eén voor Apeldoorn en één voor Epe. Het grondtapijt voor Epe bevat abstracte vormen. Volgens kenners is het bijzonder dat in die tijd een rond kleed wordt ontworpen.

De kunstenares zoekt een manier om de lokale bevolking bij het vervaardigen van het kleed te betrekken. Uiteindelijk komt de echtgenote van toenmalig burgemeester Bergh met het initiatief om het door de bevolking te laten maken. In 1970-1971 knopen driehonderd vrouwen van vierentwintig verenigingen het tapijt, zodat het daadwerkelijk vóór en dóór de bevolking van de gemeente wordt. Voor de 34 vierkante meter moeten maar liefst 1.360.000 knopen gelegd worden. De kunstenares splitst het kleed in negen stukken, zodat op meerdere plaatsen tegelijk gehandwerkt kan worden en nadien weer tot één geheel kan worden gemaakt. Aan de rand is in zwart ook de handtekening van de kunstenares geknoopt, met het jaartal ’70.

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Na 46 jaar dienst te hebben gedaan in het gemeentehuis, vindt een verbouwing plaats en het kleed verdwijnt uit het raadhuis. Lies van Beek vindt op enig moment het kunstwerk terug in de oude brandweergarage. “Het was opgerold en zag er niet uit”, aldus Van Beek. Z vraagt via de Stichting Gaby Bovelander aan de gemeente of het kleed geschonken zou mogen worden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap RCE. Vooral ook omdat het in onbruik geraakte tapijt van Apeldoorn uiteindelijk was vernietigd. De Dienst zet zich onder andere in om waardevolle objecten te beheren, te restaureren en opnieuw aan het publiek te tonen.

Zo ondergaat het kunstwerk een restauratie en wordt in het tijdschrift van de Rijksdienst in oktober 2022 kenbaar gemaakt dat het al bijna drie jaar uit het zicht ligt opgeslagen. ’Wie wil dit vloerkleed lenen?’ staat gedrukt in het blad en een fraaie foto is ter illustratie bijgevoegd.

Deze week staat in het tijdschrift van de RCE te lezen dat het vloertapijt een bestemming heeft gekregen: de raadzaal van de gemeente Valkenswaard. Dan blijkt ook dat het abstracte ontwerp van Gaby Bovelander (1931-2020) de vier dorpen verbeeldt van de Veluwse gemeente Epe: Vaassen, Emst, Oene en Epe. In Valkenswaard kan het kunstwerk eveneens vier kernen symboliseren: Dommelen, Valkenswaard, Borkel en Schaft.

Officieel moment

Binnenkort zal tijdens een officieel moment het fraaie tapijt overgedragen worden en in gebruik worden genomen als permanent vloerkleed, geknoopt door driehonderd huisvrouwen uit Epe. Er zal uit genoemde gemeente Epe een afvaardiging aanwezig zijn bij de hernieuwde ingebruikname van het imposante kleed.

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android