Geschiedenisboek (canon) van Valkenswaard grootst gepresenteerd: 'Fantastisch en mooi'

Ruim 200 belangstellenden waren getuige van het aanbieden van de Valkenswaardse Canon aan burgemeester Anton Ederveen. Alom lof over het geschiedenisboekwerk dat in negen maanden tot stand kwam.

Presentator Michael Penders verwelkomt alle aanwezigen in de grote zaal van Theater De Hofnar, waaronder ook gasten uit Hamont-Achel. “Welkom op deze hele bijzondere avond”, aldus Michael, die onmiddellijk daarna Mart Wijnen bij het spreekgestoelte verzoekt. Mart is voorzitter van Heemkunderkring Weerderheem, aangezien de Canon is opgesteld door leden van zijn vereniging. “Wij hebben een fantastische club met mensen die wéér iets gepresteerd hebben. Fantastisch en mooi.”

De voorzitter gaat in op de goede relatie met de gemeente Valkenswaard, die uiteindelijk opdrachtgever is voor het schrijven van de Canon. “Ik dacht zowat alles over Valkenswird te weten. Maar wat er allemaal te vinden is in de heemkamer, in die schatkamer, dat is niet te geloven.” Als heemkundevoorzitter duikt hij kort in de ontstaansgeschiedenis van Weerderheem en tipt vervolgens enkele activiteiten aan die de Kring onderneemt.

Applaus

Mart Wijnen: “Iedereen kan bijvoorbeeld gebruik maken van ons historisch beeldmateriaal, via de website. Foto’s van vruuger. maar ook boeken over vruuger.” Ook de werkgroep Tongval wordt belicht, vanwege hun werk met dialect. “Weet iemand in de zaal wat een griesel is, of een zeikmoeier?” Het is duidelijk dat Heemkundekring Weerderheem een flink stuk historie heeft vastgelegd over Valkenswaard, Borkel en Schaft en Dommelen.

Uiteraard gaat de spreker nader in op het nieuwe boek en hij dankt als eerste de schrijvers en de coördinator. Ook de gemeente deelt mee in de complimenten en een applaus is terecht op zijn plaats.

Hoe de Canon tot stand is gekomen kan niemand beter vertellen dan Wil Peels, als schrijver / coördinator. “Iets meer dan negen maanden heeft het geduurd om van de Canon te bevallen”, zegt hij en refereert aan het gemeentelijk project van uitvoeringsprogramma Dommelland dat in 2022 start voor het vormgeven van de groene entrees van Valkenswaard. “Daarbij komt naar voren dat een Canon een waardevolle inspiratiebron zou kunnen zijn.” Enkele weken later wordt een eerste tijdlijn naar de gemeente gestuurd, die akkoord gaat en de opdracht verstrekt aan de Heemkundekring. Zo komen de vijftig voornaamste gebeurtenissen of ontwikkelingen van de vier woonkernen van Valkenswaard op papier, vensters genaamd. “Natuurlijk zijn de onderwerpen arbitrair”, volgens Wil Peels, “en daarmee voor discussie vatbaar. In de toekomst kunnen vensters daardoor veranderen, vervallen of worden toegevoegd.”

Verleden, heden en toekomst bijeen

Coördinator Peels bedankt Beau Biesboer, Chris Sandkuijl en Elka Vuteva van de gemeente voor de manier waarop met hen is samengewerkt. Ook regioarcheoloog Ria Berkvens krijgt een compliment, evenals Dommels Design en Druk&Print Schoennmakers. “Tot slot het thuisfront dat ons ter zijde stond, vooral op momenten dat de druk hoog was en de stemming laag.” Hierna wordt wethouder Bram Bots uitgenodigd, van o.a. monumenten, Dommelland-toerisme en recreatie. “Ik ben trots dat ik bij de presentatie van de Canon aanwezig mag zijn. Onze mooie gemeente zou er nooit zo uit hebben gezien als we de sigarenindustrie of de valkerij niet hadden gehad.” De wethouder soms vele aspecten van de gemeente op die mensen van buiten aantrekken en die vermeld zijn in de vensters. “Het boek brengt verleden, heden en toekomst samen. Het geeft inzicht in wie we nú zijn.”

Uit het boek leest vervolgens Beau Biesboer een stukje voor uit Venster 27 over de Luikerweg, aangezien deze weg volgens haar een belangrijke verbinder is voor de gemeente. De rode draad in het stuk zijn de plannen om lang geleden de eerste Luikerweg ofwel dóór ofwel langs Valkenswaard aan te leggen en de relatie tot de opening in 2021 van de nieuwe weg: de N69: lángs Valkenswaard.

Na deze ode aan de Luikerweg krijgt zanger Jacques Marsmans het podium en op prettige wijze rijgt hij zijn liedjes over vroeger en over de toekomst aan elkaar. Hij zingt over Ignacz Klein, bekend van het Valkenswaardse voetbal, en wiens leven in de oorlog wreed werd beëindigd. Bovendien zingt Marsmans over zijn eventuele toekomstige functie als minister-president en de ontwikkeling vanaf de eerste televisie, de nieuwe tijd en over het leven van de sigarenmaker en het snoepwinkeltje uit 1909. Hij sluit zijn muzikale intermezzo af met een lied waarin vele tientallen bijnamen van Valkenswaardenaren centraal staan.

Tenslotte vindt de officiële aanbieding plaats van de Canon, met als ondertitel ‘Het verhaal van een landschap en samenleving in vijftig vensters’. Voorzitter Mart Wijnen vraagt de schrijvers om even op te staan, en na een ruim applaus ontvangt burgemeester Anton Ederveen het eerste exemplaar. “In één van de vensters gaat het over de ambtsketen. De keten die ik vandaag draag is de originele ambtsketen van Valkenswaard uit 1811 of 1841. Een mooi symbool voor ook mijn hang naar kennis van de geschiedenis en het eren daarvan. De nieuwe keten is trouwens uit 1956.” De burgemeester ziet ernaar uit dat het boek royaal verspreid zal gaan worden en dat de verhalen de komende jaren zullen worden gedeeld. Nogmaals vraagt hij een applaus voor de schrijvers en de organisaties en voor de eigen ambtenaren die meewerkten. “Ik zie uit naar de tweede, derde, vierde en vijfde druk.”

Het volledige schrijverscollectief bestaat uit de auteurs Chris van den Besselaar, Frits Hendriks, Henk Hovens, Hans de Kinderen, Henk van Mierlo, Wil Peels, Ellen Poppeliers, Sjef Tooten, Bas Verbeek en Toon Winters. De prijs bedraagt € 19,95 en is verkrijgbaar bij de heemkundekring, de V.V.V., Readshop De Boekenwaerd en bij Cadeauwinkel De Buren.

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android