Peter Verspeek en Jan Sengers onderhouden uniek systeem: 'Knooppunten zijn onze kindjes'

Je loopt of fietst er dagelijks achteloos aan voorbij: aan groene stickers of plaatjes met een gele driehoek. Zij geven de richting aan van één van de talloze wandelroutes die je kunt lopen in Valkenswaard en daarbuiten. Jan Sengers en Peter Verspeek leggen er ziel en zaligheid in om de paaltjes up-to-date te houden.

“Ik was net bezig om de koffie te zetten, en Peter is net binnen”, zegt gastheer Jan. Op tafel een bundeltje wandelkaarten en een laptop. “Het is min of meer onze passie om hiermee bezig te zijn”, zegt Jan. “Wij horen bij de Valkenswaardse Wandelclub Voetje Voor Voetje. Deze organiseert drie wandelingen per jaar, plus een aantal extra wandelingen, soms in samenwerking met de Belgische organisatoren”, zo luidt het. Om de wandelingen soepel en zorgeloos te laten verlopen, hoef je de groene bordjes maar te volgen.

SRE

Al gauw blijkt dat de heren zo’n vijftien jaar geleden gevraagd wordt door het toenmalige Samenwerkingsverband Regio Eindhoven SRE om een inventarisatie te maken van bestaande wandelpaden. Jan: “SRE wilde het wandelknooppuntennetwerk aanleggen in Valkenswaard en de 26 andere gemeenten. Op een topografische kaart hebben we toen alle wandelingen ingekleurd.” Het betreft dan ongeveer vijftien langeafstandspaden en meerdere routes die in het verleden door Voetje Voor Voetje zijn uitgezet. Dan blijkt dat alle routes noord-zuid lopen. De twee echtparen Sengers en Verspeek starten op zondagen om verbindingsstukjes te maken. Het is de bedoeling om het wandelnetwerk over bestaande wandelpaden te laten gaan en SRE ontwerpt per gemeente een netwerk. Er komt een kaart op tafel van de begintijd (2009), met de naam Wandelroutenetwerk Valkenswaard.

Peter: “De gemeente bewaart paaltjes, stickers en bordjes om de wandelingen te markeren. Er ontstaat een werkgroep uit de wandelclub om de paaltjes te plaatsen met de bordjes of stickers.” Een tractor van de gemeente gaat mee met een grondboor en maakt de gaten. Op de kaart is precies aangegeven waar elk paaltje moet komen staan: op strategische plekken en bij kruisingen of splitsingen. Jan: “Waar routes verschillende kanten op gaan komt een knooppuntpaal te staan. Tussen twee knooppunten komen tussenpalen, vaak bij splitsingen.” In die periode wordt vijf weken gewerkt aan het realiseren van het netwerk, twee dagen per week.

Wit met groen

Peter pakt zijn telefoon en laat een foto zien van een zwarte kunststof knooppuntenpaal met bordjes die verschillende richtingen in wijzen. “Bij Brabants Landschap moeten ze van hout zijn, net als sinds kort bij Staatsbosbeheer. Dus ze moeten allemaal vervangen worden.” Vooralsnog mogen de palen in de dorpskernen gewoon van kunststof blijven. ’n Paar jaar terug is het verzoek gekomen om aan te haken bij het Belgische wandelknooppuntenroutenet. “Onze knooppuntenbordjes zijn wit met een groen cijfer, België heeft wit met rode opdruk.” Soms staat de naam van de streek ook op het paaltje, zoals Groote Heide. Routes zelf hebben geen naam. Inmiddels is de complete provincie Noord-Brabant voorzien van het wandelnetwerk en valt alles voortaan onder verantwoordelijkheid van Visit Brabant in Oisterwijk.

Had Valkenswaard aanvankelijk 120 kilometer wandelroute, volgens de beide heren is dat inmiddels 144,42 kilometer. Had Waalre zelf eigen vrijwilligers, zij stopten en de vraag kwam of Voetje Voor Voetje Waalre erbij wilde doen. “Op zich sloot dat logisch op elkaar aan, en inmiddels zijn dat 56,14 kilometers”, zo ziet Peter op zijn computer. Nu het netwerk compleet is, bestaat het werk van de beide heren hoofdzakelijk uit controle en onderhoud van de paaltjes en de bordjes. In Heeze zorgt de scouting voor het onderhouden van het netwerk.

De twee mannen praten bedreven over het netwerk en weten ongeveer elke paal te staan. “Wij vinden wandelen erg leuk. Het wandelknooppuntenroutenetwerk is inmiddels ons kindje”, zegt Jan met een glinstering in zijn ogen, “omdat wij er vanaf het begin bij betrokken zijn geweest.” Het wandelgebied strekt zich uit van de Hut van Mie Peels tot de Plateaux en van de Achelse Kluis tot de Volmolen. Twee keer per jaar wordt vanuit de vereniging het hele netwerk gecontroleerd en waar nodig worden door Jan en Peter met nog twee collega’s herstellingen uitgevoerd vanwege vandalisme of omdat bordjes door de zon verbleekt zijn.

Visit Brabant

Natuurlijk komt ook de wandelclub zelf ter sprake. De vereniging heeft op maandagavond en woensdagochtend een wandeltocht voor haar 150 leden. Daarnaast dus de drie grote wandelingen, via inschrijving, voor iedereen die wil. Maar die volgen niet de knooppunten. Met Pasen is de eerstvolgende. Uiteraard is alle info te vinden op de website van Voetje Voor Voetje en op sociale media. Peter legt uit dat in coronatijd door hen maandelijks een route wordt uitgegeven, puur op knooppunten, tot maximaal twintig kilometer. “Daar is door heel veel mensen gebruik van gemaakt. Men kon kiezen uit onze kleinere of grotere routes. Elke keer als er een andere wandeling plaatsvindt, krijgen eerdere deelnemers - ruim 2000 adressen - via e-mail een uitnodiging.

Wil iemand heden ten dage een Brabantse route gaan wandelen, fietsen of paardrijden, kan het beste worden ingelogd op de site van Visit Brabant, waarop zelfs ook Limburg te vinden is. Een zelf samengestelde knooppuntenroute downloaden of printen is dan erg eenvoudig.

Het is duidelijk: de twee mannen zijn een onmisbare schakel voor de wandelsport in Valkenswaard, Waalre en omgeving. “Het is mooi dat wandelaars door het netwerk afwijken van het normale rondje en wat verder gaan wandelen dan ze gewend zijn.” 

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android