Christ van den Heuvel zet zich in voor herdenking: 'Toon respect voor hen die hun leven gegeven hebben'

Hij woont tegenover de Oirschotse kazerne en is als gepensioneerd militair nu voorzitter van de Bond van Wapenbroeders - afdeling Valkenswaard: Christ van den Heuvel. In het kader van tachtig jaar bevrijding van Valkenswaard vertelt hij over zijn beroep en over oorlog en strijd. Maar vooral over eren van gesneuvelden.

Naast zijn huis staat een Fiat Barchetta uit 1995 en een Fiat 124 Spider van 2019. “Ik ben lid van een cabrioclub, want ik ben automonteur. Aan de overkant, op de kazerne, is een autohobbyclub waar militairen aan hun eigen auto kunnen sleutelen onder begeleiding. Als het nodig is, help ik een handje”, zegt hij. Eenmaal binnen legt Christ uit dat in zijn woning oorspronkelijk het Protestants Militair Tehuis gevestigd was. Naast zijn woning is een restaurant voor militairen en oud-militairen. Op tafel ligt een map met als titel Bond van Wapenbroeders. Ernaast een baret met het koperkleurige embleem van zijn onderdeel: de technische dienst.

Wegenwacht

Waarom ging je in dienst? ”Ik wilde dat altijd al, omdat ik geen acht-tot-vijfmens ben. Ik was dus automonteur en kwam in het leger bij de Technische Dienst en werd uitgezonden naar het voormalige Bosnië en Herzegovina. Ik was de wegenwacht van de infanterie, en werkten aan alle wielvoertuigen die de eenheid bij zich had. Daarvoor had ik drie takelwagens en drie bergingsvoertuigen op rupsbanden en een gereedschapswagen. Ik had tien man personeel.” In 2003 gaat de gastheer in Oirschot als adjudant-onderofficier met functioneel leeftijdsontslag. Christ (73) is nog steeds aan Defensie verbonden vanwege lichte herstelwerkzaamheden aan verschillende gebouwen in het land, de zogenaamde Echo-homes voor militairen. “Ik organiseer hier bovendien al jaren de fiets driedaagse voor de militairen en werd lid van de afdeling Valkenswaard.”

De Bond van Wapenbroeders heeft in ons land 31 afdelingen, Wat doet de afdeling Valkenswaard? Onderofficier Christ: “Elke maand hebben we ’s middags een bijeenkomst in De Turfberg, de zogenaamde Inloop. Inmiddels hebben we een jonger bestuur en we vergaderingen ’s avonds, ook vier keer. Elke veteraan is bij ons welkom, maar ook oud-militairen, actief dienenden en reservisten.” Dan blijkt een veteraan iemand te zijn die ooit is uitgestuurd voor een missie en dat de Bond van Wapenbroeders vroeger ‘Oud-strijders’ heette. Elk regiment heeft volgens Christ ook nog zijn eigen veteranenclub, waardoor het voor de Bond wat lastiger is om nieuwe leden te krijgen. “Maar ons ledenaantal stijgt en we zijn een actieve club. Je kon ons zelfs op de Seniorenmarkt vinden. We zoeken ook meer en meer samenwerking met andere afdelingen.” Inmiddels staan op de ledenlijst militairen uit onder andere Valkenswaard, Son en Breugel, Helmond, Eindhoven en Bergeijk.

Het ultieme gegeven

Bij de jaarlijkse herdenkingen in Valkenswaard is de Bond van Wapenbroeders steevast vertegenwoordigd. Iedereen die daar verschijnt is veteraan en meestal herkenbaar aan het uniform. Christ: “Wij staan daar omdat we vinden dat herdenken nog steeds op zijn plaats is. Dat moet blijven. Die jongens hebben toch het ultieme gegeven, hè. Mensen moeten zich dat blijven herinneren. Dat zie je nú wel.” Christ gaat in op de oorlogsdreigingen anno 2024. “We doen eigenlijk niet mee, maar eigenlijk wel.” Hij zegt: “Denkt er om, toon respect voor hen die hun leven hebben gegeven, ook al zijn ze voor ons anoniem.”

Er zijn in Valkenswaard jaarlijks drie herdenkingen: op 4 mei op de Begraafplaats Luikerweg en aansluitend bij het Verzetsmonument, onder leiding van het 4-mei-comité. Op beide plekken legt de Bond als deelnemer kransen. “Op 10 mei vindt op de Oude Begraafplaats een herdenking plaats bij ons eigen monument, voor alle Valkenswaardenaren en oud-Valkenswaardenaren die door krijgsgeweld zijn omgekomen. Ook staat de naam vermeld van iemand uit het dorp die in de MH17 heeft gezeten.”

Op 17 september is de herdenking vanwege de bevrijding van Valkenswaard. “Voor alle duidelijkheid: Wij doen op 17 september op de militaire begraafplaats de uitvoering van de ceremonie voor de gemeente, zoals de aankleding, de kranslegging, het hijsen van de vlaggen en de catering achteraf”, zegt Christ, die ook voor de komende 17-september-viering acte de préséance zal geven met zijn afdeling.

Versierselen

Zodra de Bond van Wapenbroeders afdeling Valkenswaard zich officieel presenteert, is daarbij de oranje banier aanwezig (zie foto). Ook dragen de leden een uniform. Als voorbereiding op de fotosessie draagt Christ deze morgen zijn officiële bondstenue: een donkergrijze pantalon, een zwart jasje, een stropdas en dasspeld met logo en de eigen baret met het embleem van zijn onderdeel “Het logo van de Technische Dienst bestaat uit een waterpomptang, een passer en een tandwiel.”

Als je niet ingewijd bent in de versierselen op het uniform, ben je benieuwd wat ze allemaal betekenen. Met trots wijst Christ de verschillende decoraties aan en somt op: de anjer als symbool voor veteranen, de V van Veteraan, het speldje met leeuw als je met pensioen gaat, de klaproos is van de Londense herdenking, en de medailles van 24 jaar dienst, 2x van de Vierdaagse en de andere van Bosnië. Het koord heet het Invasiekoord, van de Prinses Irenebrigade.

Op de vraag waar hij trots op is zegt militair Christ: “Ik ben als voorzitter heel trots op mijn voorgangers en op de zeer-enthousiaste leden. Iedereen doet van alles voor elkaar. En we betrekken er ook de partners bij.” Hij hoopt dat de afdeling nog mag groeien. Maar ook donateurs zijn welkom en genieten dan van de voordelen van het lidmaatschap.”

Tenslotte geeft Christ zijn visie op defensie: “Ik wilde geen kantoorbaan. Defensie kost veel geld omdat er geen oorlog is. Maar doordat je zo’n krijgsmacht hebt met modern materiaal en goed-opgeleide militairen, blijft de vijand weg. Als je dat allemaal laat vallen, net als vóór 1940, dan zijn de risico’s veel te groot. De krijgsmacht is gewoon nodig zodat ze niet binnenvallen, want dan kan de vijand tegenstand verwachten. Wij leren om tegenstanders uit te schakelen, zodat die niet meer kan vechten, en dat hoeft echt niet meteen doodschieten te zijn. We worden niet opgeleid als moordenaar.” 

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android