Een reis door de Lage Heide: Dieze
Vanuit de straat Tongelreep loop ik een stukje verder en ga rechtsaf, de straat Dieze in. Ik kijk naar de huizen en het groen voor me, en vraag me af waarom juist deze riviernaam is gekozen voor deze straat.
Daarvoor moeten we een stapje terug, naar de rivier de Dommel. Deze rivier is met een stroomgebied van bijna 2000 vierkante kilometer de grootste zijrivier van de Maas (althans, in Noord-Brabants grondgebied)
Ze ontspringt net als de Tongelreep in België, ten zuiden van Peer in Belgisch Limburg. De Dommel stroomt bij Borkel en Schaft Nederland binnen.
De Dieze is de oude benaming voor de Esschestroom, een zijriviertje van de Dommel. Ze ontstaat uit de samenvloeiing van de Dommel en de Aa en de Zuid-Willemsvaart. Uiteindelijk mondt de stroom enkele kilometers verderop noordelijk in de Maas uit.
Waar de naam Dieze vandaan komt, blijkt nog een raadsel. Nu wordt deze waternaam van oudsher nog gebruikt in (de omgeving van) Den Bosch. Binnen de stadsmuren wordt het stelsel van gegraven en deels natuurlijke waterlopen de Binnendieze genoemd. Buiten de stad heette de Dieze vroeger ook wel de Buitendieze: in de 14e eeuw werd tussen Den Bosch en Engelen een compleet nieuwe Dieze gegraven ten behoeve van de opkomende scheepvaart.
Heilige rivier van Brabant
Een paar eeuwen later, in 1963, schreef pastoor Beex (uit Esch) over de Dieze: 'De geleerden zeggen dat het eens, in oude heidense tijden, de heilige rivier van Brabant is geweest. De rivier zou ons veel kunnen vertellen. Maar water is wijs, het murmelt alleen en geeft nooit geheimen prijs'.
Welke geheimen zou de rivier delen met de plek waar ik nu sta? Ik verwonder me over de dingen die ik tot nu toe in me heb opgenomen, terwijl ik naar de laatste straat toe loop van mijn reis in de Lage Heide.
Heb je nog een toevoeging over de straat Dieze, of een vraag over de Lage Heide-wijk? Laat het dan weten via onderstaand mailadres:
Christine van Woensel
Heemkundekring Weerderheem
valkenswaardsewetenswaardigheden@weerderheemvalkenswaard.nl
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
