We kijken mee bij stembureau De Hofnar: 'Ik word er heel blij van als de telling klopt'
Woensdagochtend 16 maart: in Theater De Hofnar in Valkenswaard is een vergaderruimte ingericht om twee groepen tellers alle stembiljetten te laten tellen van de vier stembureaus die op 14 en 15 maart al geopend waren voor het publiek. Ruim vijf uur zitten twaalf personen tussen honderden en honderden stembiljetten. Valkenswaard24 kijkt mee.
Om 09.00 uur geeft voorzitter Tatjana de aftrap en legt uit dat er een nieuwe telmethode wordt gehanteerd. “Daardoor kan iedereen op zijn of haar stoel blijven zitten en is er vanwege corona meer afstand onder elkaar. Overigens zijn de coronamaatregelen losgelaten. Er liggen wel mondkapjes en dergelijke: vrij om te pakken.” Alle stemmen die op maandag en dinsdag zijn uitgebracht, worden hier vandaag geteld. Bij een kort kennismakingsrondje blijkt dat behalve de voorzitter nog vier personen werkzaam zijn op het gemeentehuis. “De uitdaging van vandaag is dat het aantal stembiljetten overeenkomt met het aantal ingeleverde geldige stempassen. We moeten net zo lang tellen totdat dat klopt. Het dubbel tellen zit in het systeem, dus de kans is groot dat het zal kloppen”, aldus Tatjana, die de bemoedigende woorden uitspreekt: “Hoe beter we tellen, hoe eerder we klaar zijn.”
Het tellen van de stemmen verloopt volgens een strakke en heldere methode van CRAFT Lean. Alle tellers hebben vooraf van de gemeente enkele instructiefilmpjes gekregen met de verplichting die eerst door te nemen alvorens benoemd te kunnen worden tot officiële teller. De voorzitster legt uit dat er in twee groepen gewerkt zal gaan worden, dat alles stapje voor stapje zal gaan en als er tussendoor vragen zijn, daarvoor alle gelegenheid is. De stembussen komen van de stembureaus in gymnastiekzaal ’t Gegraaf, De Hofnar, Martinuskerk en Ons Dommels Plèkske.
Aparte stapel
De leeftijd van de tellers ligt tussen de 21 en 75 jaar. Op de tafels staan bordjes met ‘even’ en ‘oneven’. Dan wordt de eerste kliko binnengereden en de voorzitter maakt het hangslot open. Eén van de vrijwilligers draait de stembus ondersteboven en de biljetten vallen her en der op de grond en worden verdeeld onder de tellers. Zij openen elk biljet en leggen de stembiljetten voor de even partijen op een stapel en voor de oneven politieke partijen op een andere stapel. In Valkenswaard zijn acht partijen die deelnemen. Tatjana benadrukt dat het steeds de bedoeling is om te kijken of er biljetten zijn die ofwel blanco zijn, ofwel ongeldig. Die komen straks op een aparte stapel te liggen. Intussen vertelt één van de heren dat hij voor deze dag extra verlof heeft gekregen van zijn werkgever. Tatjana: “Ik word er heel blij van als de telling straks klopt. Als dat niet zo is, hoeft het niet aan ons te liggen, want de stempassen moeten ook goed geteld zijn. Die heb ik bij me, dus als het nodig is, kunnen we die nog natellen.”
Er heerst een gezellige sfeer binnen beide telgroepen. Iedereen zit geconcentreerd voorover gebogen om te sorteren, terwijl de voorzitter een oogje in het zeil houdt. Nadat vervolgens de stapels op lijstnummer zijn gesorteerd, krijgt één rij tafels alle even stembiljetten en de andere tafel de oneven. Op de tafels komen de bordjes 2, 4, 6, 8 en 1, 3, 5, 7. Dan worden alle biljetten gesorteerd op deze nummers, waarna voor elke partij een uitgebreid telformulier wordt ingevuld. Alle individuele stemmen worden op het formulier overgebracht en opgeteld. Alles wordt dubbel gecheckt om fouten uit te sluiten. Het is ongeveer 12.00 uur als alle aanwezigen worden getrakteerd op een heerlijke appelflap, aangeboden door de gemeente.
Zodra alle tellingen van een telgroep klaar zijn, meldt de voorzitter hoeveel stempassen dit bureau heeft, en dat dat aantal dus moet corresponderen met het aantal ingediende stembiljetten. “Dit stembureau had 417 geldige stempassen en 53 volmachten, samen 470. Deze stapel moet 470 biljetten bevatten en jullie hadden geen blanco of ongeldige stemmen, dus deze telling klopt!”
Burgemeester komt langs
Dan wordt een proces-verbaal opgemaakt waarin alle totaalgetallen worden genoteerd. Intussen verschijnt burgemeester Anton Ederveen, die benieuwd is of er door de tellers al vage conclusies zijn getrokken. “De jongeren hebben flink wat stemmen binnengehaald”, zo luidt het in het algemeen.
Zodra het proces-verbaal klaar is, worden alle biljetten met het telformulier in een enveloppe gestoken om later eventueel nog eens te kunnen natellen. Alle enveloppen gaan in een doos, die na afloop wordt teruggebracht naar het gemeentehuis. Weer rolt een nieuwe stembus binnen, opgehaald door één van de ambtenaren. De stembussen staan op het gemeentehuis in een afgesloten ruimte. De telprocedure begint opnieuw en het is duidelijk merkbaar dat de tellers al wat geroutineerder worden. Tussendoor worden grapjes gemaakt en enkelen wagen het om een voorspelling te doen op welk stembureau welke stembus heeft gestaan. Af en toe komt Tatjana om ergens een blanco stembiljet op te halen om weer apart te leggen. Soms moeten tellers op elkaar wachten. Een vrouw maakt van de gelegenheid gebruik om haar breiwerk verder af te maken. “Het wordt een vest zonder knopen, want tegenwoordig moet alles hangen”, zegt ze vriendelijk.
Tevreden
Tegen 14.30 uur is het laatste proces-verbaal opgemaakt en plaatst iedere teller een handtekening op een gemeentelijk formulier. Instructieposters, papierklemmen, processen-verbaal, handleidingen, balpennen, coronamaterialen en dozen met de stembiljetten komen op een hoge rolwagen en kunnen terug. Een zeer belangrijk democratisch proces is naar tevredenheid afgerond.
Vanavond om 21.00 uur wordt bekendgemaakt hoe de totale uitslagen van deze tellingen is geworden. Dit is live te volgen via Valkenswaard24.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
