Voorzitter Kees Streng kijkt vooruit: 'Ons museum is uitermate geschikt voor uitdragen van historie'
Het bestuur van het Valkerij en Sigarenmakerij Museum aan de Oranje Nassaustraat staat onder leiding van voorzitter Kees Streng. De vraag ligt op tafel waar de voorzitter van dit museum in de alledaagse praktijk mee bezig is. Een openhartig gesprek in drie delen. Hieronder lees je het eerste deel.
In de royale ontvangstruimte van het Carolusgebouw wordt door een vriendelijke dame koffie gebracht en een chocoladekoekje. Aan tafel Kees Streng, die behalve als voorzitter van het museum ook door het leven gaat als voormalig rector van het Hertog Jan College / Scholengemeenschap Were Di. Kees is net terug van een vakantie in zuidwest Frankrijk, en dat is hem aan te zien. “Vorig jaar ben ik tijdens mijn vakantie nog in het Musée du Tabac geweest, in Bergerac.” Hiermee wordt de rode draad van het gesprek duidelijk: hoe ziet het werk van de voorzitter van het Valkerij en Sigarenmakerij Museum van Valkenswaard eruit en waar is hij mee bezig.
Overeenkomsten en verschillen
Kees vergelijkt dat Franse museum met het zijne. “Zij leggen veel meer de nadruk op de productie en het transport van tabak, op de historie van de tabak en hoe je tabak kunt gebruiken.” Tijdens het gesprek blijkt dat je tabak niet alleen kunt roken, maar ook snuiven en kauwen of in een sigaren- of sigarettenpijp stoppen. Er is volgens de voorzitter een heldere overeenkomst met het museum van Bergerac: beiden zijn er zich van bewust dat roken slecht is voor de gezondheid. Punt. “Zij beginnen met een mooie film waarin ook de gezondheidsproblematiek rondom tabak helder wordt benoemd.”
Het is duidelijk dat het museum voor Kees inspiratie biedt voor Valkenswaard. “Niet dat we het hier zomaar kunnen veranderen, want wij leggen de nadruk op de productie in de lokale omgeving. Een andere lijn gaan volgen is niet zo eenvoudig.” Valkenswaard focust tot nu toe op de producenten, de grote sigarenfabrieken met hun sigarenmakers, de thuiswerkers en hun gezinnen en de volgorde: eerst alles met de hand, later een beetje machinaal en daarna volledig geautomatiseerd.
Al gauw blijkt dat Kees met het bestuur wil werken aan de doorontwikkeling en het herontwerpen van het museum, met alle respect voor de initiatiefnemers van toen. Hij verwijst naar de groep van tien jaar geleden, waarbij het Sigarenmuseum graag het predikaat ‘Nederlands’ voor haar naam zou willen hebben. “Toen is een plan gemaakt met een ontwerptekening. De aanpassing zou heel veel geld gaan kosten. Daar beschikken we niet over.” Gelukkig willen de Gemeente en de Vrienden wel wat doen, maar dat blijkt ontoereikend. Aan verschillende fondsen worden de plannen voorgelegd. “Dan blijkt dat de instanties zeggen dat het niet langer in hun beleid past, vanwege de tabakswet.” Deze wet wil vermijden dat er nog reclame wordt gemaakt voor tabak. “Doen ze dat tóch, kunnen ze rekenen op een boete van zestigduizend euro.”
Unesco
Dan wordt door het bestuur een opzet gemaakt waarin wordt verwoord dat roken vroeger helemaal niet wordt gelinkt aan gezondheid of verslaving, maar dat het zelfs ontspannend is. Ondanks dat het museum niks over het roken laat zien, alleen maar over het maken van sigaren en de sociale ellende die ermee gepaard gaat, stapt het bestuur van deze koers af. Bestuur en vrijwilligers willen het museum gaan herontwerpen met in achtneming van de huidige ontwikkelingen. Hiermee doelt Kees op de bescherming van de dieren en de ongezonde gevolgen van het roken. “Wat zijn we blij met de plaatsing van de Valkerij op de Unescolijst van het immaterieel cultureel erfgoed, maar dat betekent wel dat je wat moet. Zo heeft ons gebouw een rijke historie maar van de energierekening word je niet vrolijk.
En er zijn meer struikelblokken aan dit pand.” Dan legt Kees uit dat in verschillende landen de valkerij al eerder aan de Unescolijst wordt toegevoegd. “De valkeniersorganisaties van Nederland wilden ook graag daarop vermeld worden en vroegen of wij ons wilden aansluiten.” Voor Unesco is ons museum van groot belang en de internationale organisatie streeft ernaar dat de historie van de valkerij niet alleen wordt getoond, maar ook wordt geconserveerd en uitgedragen. “En daar is ons museum uitermate voor geschikt. Maar als ons museum omvalt, valt meteen de hele erkenning van de valkerij weg.”
Het is even wennen als het gesprek kriskras dan weer over de sigaren gaat en dan weer over de valkerij. Maar de wens om beide musea gereed te maken voor de toekomst is zo klaar als een klontje. “Op beide terreinen willen we graag vernieuwen. En daar hoort een aanpassing van het gebouw bij, of een ánder gebouw. Niet dat het in Le Parisien stond, maar ik las in Frankrijk in het Eindhovens Dagblad over de optie voor onze buurman, het Nederlands Steendrukmuseum, om zich te gaan huisvesten in het huidige politiebureau. Hun argumenten om te willen verhuizen gelden voor ons ook. We willen ook een pand dat voldoet aan alle museale eisen.” Voorzitter Kees Streng heeft regelmatig gezamenlijk met het Steendrukmuseum opgetrokken voor een vervangende huisvesting. “Dat we niet wisten van het politiebureau heeft ons wel verbaasd.”
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
