Woningbelang plaatst nestkastjes voor gierzwaluw, huismus en vleermuis

Iedereen kent wel een verhaal over een nieuwbouw- of verbouwproject dat stagneert vanwege één of meerdere beschermde diertjes. Hoe dat precies zit legt Frenklin van der Burgt van Woningbelang graag uit aan Valkenswaard24.

Adviseur Vastgoed Frenklin van der Burgt houdt zich bij Woningbelang vooral bezig met een aantal nieuwbouwprojecten, vastgoedbeheer, begrotingen, jaarcijfers en beleid. Hij is daarmee ook goed op de hoogte van de wijze waarop wordt omgegaan met beschermde dieren, met name de gierzwaluw, de vleermuis en de huismus. Hij benoemt juist deze drie omdat die honkvast zijn, en steeds weer op dezelfde plek terugkomen om te broeden. Frenklin: “Wij zorgen momenteel niet alleen voor huisvesting van mensen, maar ook voor heel veel beestjes.”

Dan legt hij uit dat Woningbelang er vroeger vaak last van had dat bij elk wat groter onderhoudsproject een ontheffing van de provincie moest komen in het kader van de Wet Natuurbeheer, voor flora en fauna. “Wij moeten steeds bij ieder project aangeven aan de Omgevingsdienst (namens de provincie) dat we nieuwbouw of verbouw willen gaan plegen. Zij vragen zich dan af of er beschermde dieren zouden kunnen zitten in dat gebied, met name de drie genoemde soorten. Daar moeten we op toetsen.”

Kieren sluiten, kastjes hangen

Daardoor moet in bepaalde perioden, afhankelijk van het broedseizoen van het diertje, geïnspecteerd worden door een ecoloog. “Deze inspecteert vooral of er een kans is dat deze diertjes zich hier zouden kunnen huisvesten. Als die mogelijkheid er is, mag je niet zomaar beginnen met werkzaamheden”, aldus Frenklin, die aan de hand van een ecologisch werkprotocol te werk moet gaan. “In de praktijk betekende dat vaak dat we door de toetsing en het indienen bij de Omgevingsdienst te horen kregen dat we soms wel een jaar moesten wachten. Want in dat protocol staat dat we die woningen moeten ontmoedigen voor huisvesting van die beestjes.”

Daarmee wordt bedoeld dat spleten, kieren en openingen moeten worden dichtgemaakt, zodat de beestjes er niet meer terecht kunnen. Tegelijkertijd moeten er maatregelen getroffen worden om de dieren alternatieve huisvesting te bieden. “Daarom plaatsen wij kastjes voor de huismus, de vleermuis en de gierzwaluw.” Inmiddels beschikt Woningbelang over een generieke ontheffing die vijf jaar geldig is, zodat niet elke keer opnieuw bij de provincie hoeft te worden aangeklopt. Maar het ecologisch werkprotocol moet wel bij elk project geschreven en gehanteerd worden. Daar staat ook steeds in hoeveel kastjes er geplaatst moeten worden. “Ook staat er in dat jaarlijks gekeken moet worden of de beestjes er inderdaad gebruik van maken.”

Wanneer moet nou precies zo’n protocol worden opgemaakt? Frenklin: “Bijvoorbeeld als we iets met de daken doen, als we voegwerk uitvoeren, , als er spouwmuurisolatie moet worden aangebracht en zelfs als er steigers moeten worden geplaatst om te schilderen. De aannemers krijgen conform zo’n protocol de opdracht om de – mogelijk – aanwezige beestjes zoveel mogelijk met rust te laten. Natuurlijk wordt er ook geïnspecteerd voordat we aan nieuwbouw beginnen” zo vertelt de adviseur Vastgoed. Samengevat zegt hij: “We inspecteren bij alles wat aan onderhoud of sloop wordt uitgevoerd en wat van invloed kan zijn op het welbevinden van die beestjes.” Steeds weer klinkt in zijn woorden de cyclus Inspecteren, Ontmoedigen, Alternatieve huisvesting realiseren en pas daarna de werkzaamheden starten. “Door dat alles hebben onze bewoners vaak veel geduld nodig voordat wij aan het werk mogen beginnen.”

Nuttige beestjes

In de motivatie naar bewoners waarom het soms zo lang kan duren, vertelt Woningbelang dat de rol van de diertjes in de natuur ontzettend belangrijk is. “We proberen de mensen te overtuigen dat de beestjes die ze vaak eng vinden, dé insectenvangers pur sang zijn. Als je een hekel hebt aan muggen: vleermuizen zijn super-goede muggeneters. Ben blij als je een vleermuis hebt, want ze halen veel insecten weg”, zo luidt het. Voor Frenklin is het wat frustrerend dat bedrijven bij particulieren vaak zó aan de slag kunnen, terwijl instanties als Woningbelang steeds weer een omvangrijk protocol moeten volgen voordat het werk in gang kan worden gezet. Ook geeft hij aan dat alle kosten die het met zich meebrengt, ten laste van Woningbelang komen.

Of het nou om de steenmarter gaat, de rugstreeppad, de kauw of welk beschermd dier dan ook, het is duidelijk dat Woningstichting Woningbelang positief omgaat met het gegeven dat bepaalde diersoorten een speciale status hebben en daardoor nou eenmaal beschermd moeten worden. Frenklin: “In het begin snapte niemand iets van de vertragingen die dat met zich meebracht. Nu kunnen we vooraf al rekening houden met de nodige extra tijd voor de inspectie, de ontmoediging en de alternatieve huisvesting. Dat geeft voor de bewoners meer duidelijkheid en begrip, en maakt het voor ons beter planbaar.”

Alles volgens plan

Meer en meer zullen de nestkastjes in Valkenswaard te zien zijn. Bijvoorbeeld in ’t Gegraaf, waar 245 woningen worden verduurzaamd in ’23 / ’24. Alle gaatjes en kiertjes hebben we inmiddels al dichtgezet en richting broedseizoen verschijnen de broedkastjes. En dat allemaal volgens plan, want tijdens een vorig project in 2019 zijn er beschermde diersoorten gevonden.” Het is duidelijk dat Woningbelang meer en meer bewust verduurzaamt en natuur-inclusief te werk gaat. Dat hoor je aan het verhaal van Frenklin, maar ook zie je dat aan het plaatsen van zonnepanelen en het aanbrengen van blauw-groene daken met plantjes en waterbuffer.

Vooral in de omgeving Nieuwe Waalreseweg en Willibrorduslaan bevinden zich talrijke permanente verblijfplaatsen voor de diertjes.

Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android