Valkerij en Sigarenmakerij Museum in Valkenswaard wil nieuwe koers gaan varen
De rol van Kees Streng is essentieel bij het onderzoeken welke richting het museum in de toekomst in moet slaan. Als onderwijsman pur sang neemt hij iedereen mee om het museum klaar te stomen voor de komende decennia. (Deel 2)
Op de vraag hoe Kees in contact gekomen is met het Valkenswaardse museum, vertelt hij over zijn onderwijsloopbaan in de regio Zeist. Na zijn benoeming tot rector van het toenmalige Valkenswaardse Hertog Jan College in 1989 komen zijn oud-collega’s op visite en wordt eerst het Museum Van Gerwen-Lemmens bezocht. “Vier jaar later komen ze weer en bezoeken we het Valkerij en Sigarenmakerij Museum. ’n Tijdje later bezoeken we hier onze buren. In 2016 word ik via via gepolst om Ben Mondelaers als voorzitter van het museum op te volgen. Ik weet dit enkele jaren tegen te houden. Ik word wel bestuurslid, en na enkele jaren vicevoorzitter krijg ik in 2021 de voorzittershamer.” Kees blijkt gek van musea, zeker in een waterrijke omgeving. “Vanaf het water bezien ziet een plaats er heel anders uit”, zo klinkt het. “Amsterdam, Gouda of Zutphen vanaf het water zijn heel anders dan vanaf de weg.”
Fantastische vrijwilligers
Zitten er specialisten in het museumbestuur? Kees: “Ja, één: Arnoud Heijke. Hij is valkenier en beoogd opvolger van Jacques van Gerven als conservator. We hebben overigens een relatief klein bestuur, dat wordt ondersteund de adviseurs oud-voorzitter Ben Mondelaers, oud-valkenier en conservator Jacques van Gerven en voor de sigarenmakerij sluit conservator Jo Wilbers aan, waardoor het bestuur uit zes personen bestaat met daarbij drie adviseurs.” Kees is in zijn vorige job gewend om ondersteunende medewerkers te hebben om beleidszaken uit te voeren, zoals een directiesecretariaat en coördinatoren op elk beleidsterrein. “Dat is nu wel even anders en was in het begin best lastig.”, zegt hij. “Wij maakten als schoolleiding beleidskeuzes en ik stuurde de mensen aan. Als nu besluitvorming heeft plaatsgevonden, moet ik het zelf voor een deel ook uitvoeren. Gelukkig zijn er veertig fantastische vrijwilligers die uitgenodigd worden mee te doen.”
Zijn ogen blinken wat meer als hij vertelt over zijn bezoek aan het Amsterdam Pipe Museum met een grote collectie aan pijpen. “Een leuk museum over de geschiedenis van de Europese en met name de Hollandse kleipijp. Prachtig. Zij gaven een boek uit en dat heb ik naar het Musée du Tabac gestuurd in Bergerac, omdat zij daar een vitrine hebben met Goudse pijpen. Geweldig, toch?”
Kees spreekt gedreven over ‘zijn’ museum en onwillekeurig komt ook de buurman ter sprake: het Nederlands Steendrukmuseum. Niet alleen vanwege hun wens voor een ander gebouw, maar ook qua bedrijfsvoering blijkt er een wereld van verschil. “Zij hebben betaalde krachten in dienst terwijl wij uitsluitend drijven op vrijwilligers. Steendruk en lithografie liggen erg goed bij sponsors terwijl het onderwerp sigaren de tijd niet mee heeft.” Ook de Valkerij valt niet altijd overal even goed. Er is dierenwetgeving die het houden van wilde dieren verbiedt.
Nieuwe plek
Wat is je grootste wens, Kees? Daar kan hij niet veel mee, want dat ziet hij als luchtfietserij. Na enig aandringen zet hij zijn aarzelingen opzij en antwoordt hij helder en resoluut: “Net als wat in Eersel is gedaan voor het Kempenmuseum. Zij kregen een gemeentesubsidie van tweeëneenhalf miljoen om het museum te herontwerpen en te (ver-)bouwen. Dan zouden wij in het centrum van Valkenswaard een nieuwe plek kunnen verwerven, in een bestaand gebouw. Hopelijk wordt dit onderwerp binnenkort samen met ons op gemeentelijk niveau besproken.” Kees doelt onder meer op een aantal gesprekken die zij enkele jaren geleden hadden met twee wethouders die voor de musea in het Museumkwartier vooral in beeld waren. “Op hun initiatief spraken we over onze wensen met betrekking tot de huisvesting en welke opties er zouden kunnen zijn om te verhuizen. Daar kwamen diverse opties in beeld, met name de onderste verdieping van het Rabo-gebouw op de Markt. Dat heeft allemaal niet tot resultaat geleid, dus zal er ooit verder gezocht moeten worden. En dat is heel duur. Nu is ook het politiebureau aan de Waalreseweg in beeld, tot mijn verrassing.”
Volgens de voorzitter is 90 procent van Valkenswaard nog niet in het museum geweest. “Met een nieuwe uitdagende locatie zal dat ongetwijfeld veranderen. Want wie hier komt is altijd zwaar onder de indruk van de geschiedenis van het eigen dorp.”
Als je Valkerij Valkenswaard zegt, zeg je meteen ook Valkerij Salvaterra de Magos in Portugal. Met name via onze 93-jarige meestervalkenier Jacques van Gerven zijn er nog steeds contacten met die gemeente over de valkerij. Gelukkig zijn er plannen om de vriendschapsbanden tussen de gemeente Salvaterra en de gemeente Valkenswaard weer aan te halen, waarbij het museum ondersteunend is. In dit verband legt Kees uit dat op dit moment wordt onderzocht welke museale objecten betreffende de valkerij kunnen worden uitgewisseld tussen beide gemeenten. “Beeldende kunstenaars uit Tienen en Valkenswaard zullen in een later stadium betrokken gaan worden bij het museum, maar die Belgische jumelagegemeente is op dit moment druk met haar 250-jarig bestaansfeest.” Het is duidelijk: voorzitter Kees Streng wil concreet meedenken met de wens van de gemeente om op termijn ’n miljoen toeristen naar hier te trekken per jaar, met inbegrip van Center Parcs De Kempervennen.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
