In één van de klaslokalen van Scholengemeenschap Were Di werkt restaurator Marijke de Bruijne dagelijks aan een zeer groot wandtapijt van kunstenaar Luc van Hoek. Jarenlang lag het samen met een tapijt van Willi Martinali opgerold op de zolder van de school. Na de zomer zullen beide kunstwerken in volle glorie te zien zijn.
Het is stil op de school. Enkele docenten werken nog in hun lokaal en de conciërge brengt koffie in het handvaardigheidslokaal, waar Marijke met naald en draad bezig is een voering te bevestigen aan de achterzijde van het immense geweven wollen tapijt. “Het is ruim vier meter breed, dus het is belangrijk dat het straks mooi strak hangt, zonder plooien”, zegt ze. Ze moet flink doorwerken, want het schoolgebouw is straks enkele weken niet toegankelijk, en na de vakantie hebben de leerlingen deze ruimte weer nodig. Fysiek is het een zwaar werk omdat Marijke voortdurend gebogen over het geweven tapijt hangt.
Demiwater
Veel tijd heeft de restaurator gebruikt voor het reinigen van het doek. “Er zaten allerlei spatten op, het leken wel koffievlekken”, en ze laat de wattenpropjes zien waarmee de plekjes zo veel mogelijk werden verwijderd met behulp van wattenstaafjes gedoopt in een klein beetje demiwater. Op haar camera laat de conservator zien hoe erg de vlekken aanvankelijk waren. Al met al is Marijke enthousiast over het tapijt en het resultaat. “Hoe langer ik eraan werk, hoe doller ik ben op het tapijt.” Het kunstwerk is in een goede conditie, al is het door de jaren heen wel erg verkleurd.
Kleine gaatjes
Dan laat Marijke enkele details van het wandtapijt zien en vertelt over de wijze waarop het tapijt geweven is, en over de verschillende kleuren garens die weefster Bertha Diepen uit Tilburg destijds gebruikte om een mooi effect te krijgen. Waar verschillende kleurvlakken tegen elkaar liggen, ontstaan kleine gaatjes. De restaurator laat zien dat die soms dicht gemaakt zijn. “Maar soms blijven ze juist ook open om meer structuur en levendigheid in de afbeelding te krijgen.”
Notitieboek
De voering wordt volgens een speciale manier vastgezet aan het tapijt. “Ik bevestig de draden aan de kettingdraden, want die zijn sterk, kijk maar hier”, en in haar notitieboek staat een schets die laat zien hoe de draden blind aan het kunstwerk gehecht zullen worden. Om al die draden recht te houden, heeft ze één witte draad van boven naar beneden gespannen om van daaruit steeds verder te werken.
Nadelige invloed
Ondertussen krijgt het andere tapijt ook nog steeds aandacht. Het is de verwachting dat beide kunstwerken na de zomer klaar zijn om opgehangen te worden in De Hofnar en op de pastorie van de Nicolaaskerk. “Ik zou deze zo bij mij thuis ophangen”, zegt Marijke lachend. “Op de pastorie mogen ze wel blij zijn met dit wandtapijt. Graag wil ik de pastoor straks nog wat tips geven voor het behoud van dit werk. Want zelfs gewoon lamplicht heeft een nadelige invloed op de kwaliteit van het stuk”, weet ze te vertellen.
Dan gaat restaurator Marijke de Bruijne weer noest verder met haar monnikenwerk aan het reusachtige tapijt. Het stelt het leven voor van Willibrordus. Het is duidelijk te zien dat hij met een bootje vanuit Engeland naar Nederland komt, een afgod van zijn sokkel trekt en in het midden in vol bisschopsornaat is afgebeeld, met staf en mijter. Rechts van hem staan de kerken afgebeeld die hij stichtte, en de landerijen die aan de abdij van Echternach werden toebedeeld. Ook Maria met het kindje Jezus zijn door de kunstenaar vakkundig ingeweven. Tenslotte wijdt bisschop Willibrordus een monnik, die op zijn beurt het geloof verder kan verkondigen en kerken en kloosters kan gaan stichten in de lage landen.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android