Theo Geldens poetst gedichtentafels: 'Moesten oranje worden, want dat komt niet voor in de natuur'
In Valkenswaard staan 25 gedichtentafels. Deze objecten trekken veel bekijks. Maar dan zie je óók dat ze vuil zijn; er liggen bladeren op, er zit zand tussen de ornamentjes op het tafelblad en hier en daar heeft een vogel erop gepoept. Wie zorgt voor het reinigen van de tafeltjes? Wie is de geestelijke vader achter dit project uit 2013? Theo Geldens is het antwoord.
Op de vraag aan de VVV wie zorgt voor het poetsen van de tafeltjes, zegt de verantwoordelijke Ingrid: “Dan moet je bij Theo Geldens zijn.” Op een donderdagochtend heet hij ons welkom in zijn tuinkamer. “Dan storen we niemand en ik zit daar heel graag”, vertelt hij.
Puur uit belangstelling gaat het kort over de politieke verwikkelingen van de afgelopen dagen, maar al gauw gaat het over de tafeltjes, die overigens indirect uit een politieke actie zijn ontstaan. “In 2004 startte ik onze politieke partij H&G en in 2006 waren de gemeenteraadsverkiezingen. Om aandacht te trekken zijn we gekomen met kleurrijke fietsen. Die hadden allemaal een tekstbordje met 'Jouw Slager', 'Jouw Winkel', 'Jouw Kapper', 'Jouw Kerk' enzovoort. Dat werd door het grote publiek zeer gewaardeerd."
Geldens vervolgt: "In 2010 moest opnieuw campagne gevoerd worden en stootte ik op de Valkenswaardse gedichten van Frans Hoppenbrouwers." Omdat Geldens graag dicht bij de burgers komt, gebruikt hij die gedichten op de kleurrijke fietsen van zes jaar geleden. Hij vraagt aan de dichter om een lezing te komen geven over zijn werk, maar vanwege ziekte van Frans gaat dat niet lukken. “Ze komen in een boek”, laat hij weten. Geldens neemt daar geen genoegen mee omdat hij van mening is dat ze thuishoren in het dorp, want dáár gaan ze over, en niet op een stoffige boekenplank. “Daar heb ik al eens over gedroomd”, zegt Hoppenbrouwers en Geldens knoopt dat in zijn oren.
Zelf lassen
Jaren later gaat Geldens nadenken over een steen, een houten paneel en nog andere manieren om de gedichten in de openbare ruimte te vereeuwigen en denkt: een schrijver schrijft zijn gedichten aan een tafel. “Toen heb ik een schetske gemaakt van een tafeltje met pen en potlood erop en ben ermee naar tekenaar/schilder Theo Kappé gelopen om de schets te verfijnen. De volgende dag lag zijn ontwerp in de bus, zoals ik het in mijn hoofd had.” Theo Geldens gaat zijn werkplaats in en maakt een model in metaal. “Ik doe zelf lassen. Het model staat nog op kantoor bij Wouter Margry”, zo klinkt het, want Margry krijgt de vraag om de schets aan te passen met de juiste maatvoering. “Het eindresultaat zag eruit zoals het nú is”, zegt een trotse Geldens, “met een tafeltje, een tafelkleedje, drie boeken en een vogeltje.” Dan komt de vrouw van Theo, Carla, met een heerlijke bonbon.
Omdat de initiatiefnemer ook dit project voldoende maatschappelijk betrokkenheid wil meegeven, komt hij in contact met de cultuurcoaches in het onderwijs die voorstellen om leerlingen ook gedichten te laten maken. “Hiermee is het project pas echt gaan rollen”, zegt Geldens, die de naam van Nol Snellen laat vallen als één van de mensen die het project mede ondersteunt. “Kinderen op school gaan massaal aan de slag met als resultaat 750 gedichten, geïnspireerd op de gedichten van Hoppenbrouwers.” Gevolg hiervan is het ontstaan van een boekje met de mooiste resultaten. Geldens gaat naar binnen en haalt een exemplaar, met als titel Beleef Het Gedicht. Dan komt de vraag wie de boekjes gaat betalen en hoe de tafeltjes gefinancierd moeten worden. Geldens: “Een groot gedeelte van de tafeltjes heb ik zelf gemaakt, net als de funderingen, samen met Nol. Sponsors helpen graag mee en zo wordt een selectie gemaakt van 26 gedichten van Hoppenbrouwers voor 26 tafeltjes. “Bij De Hofnar vindt in 2013 de aftrap plaats waarbij het boekje wordt gelanceerd en de tafeltjes in eigendom van mij worden overgedragen aan de VVV.” Tenslotte wordt er ook nog een bijbehorende fiets- en wandelroute ontwikkeld langs de mooiste plekjes in en rond Valkenswaard.
Gedichten, vogeltje, roos
Een gedichtentafeltje bestaat uit een tafeltje op vier poten, met een oranje metalen tafelkleed. Daarop liggen van aluminium twee gesloten en een open boek. Op de ene pagina een gedicht van Hoppenbrouwers over hetgeen vanaf dit punt te zien is. Op de andere pagina het gedicht van een leerling. Op de gesloten boeken zit een vogeltje, vanwege de liefde van Hoppenbrouwers voor vogels. Peter Smits en het Summacollege hebben dit aluminium gedeelte gemaakt, met onder andere een zesassige frees. De woorden Calendarium Poeticum slaan terug op een boekuitgave van Hoppenbrouwers. De ingegraveerde roos slaat terug op Roos, de vrouw van de dichter.
Of het succes niet op kan, neemt Heeze-Leende contact op met de vraag om ook gedichtentafeltjes te mogen plaatsen in het gebied De Groote Heide. Geldens gaat akkoord op voorwaarde dat het tafelblad nooit dezelfde kleur mag hebben én dat het onderwijsveld erbij betrokken moet worden. “En nu staan er misschien alles bij elkaar wel tachtig.” Tenslotte vraagt Geldens aan Theo Kappé om een tekening te maken en die via het Nederlands Steendrukmuseum te laten vermenigvuldigen, voor de sponsors. Het stelt een persoon voor, die in de Malpie aan de waterkant zit, waar ook een tafeltje is komen staan. “Maar nou stop ik met het project”, zegt Geldens, “samen met Nol overigens, want anders loopt het de spuigaten uit.” Ondanks dat er twee gaatjes in de tafeltjes zijn gemaakt voor een plaatje met de naam van Geldens, ziet hij van dit laatste stapje af.
Achelse Kluis
“Eén tafeltje, op de Leenderheide, is gestolen en inmiddels vervangen en verplaatst naar de ingang van het Leenderbos. Er is nog voldoende materiaal om eventueel in de toekomst nog twee tafeltjes te kunnen maken.” Saillant detail: bij de Achelse Kluis staat het gedichtentafeltje op Belgisch grondgebied. Het tafeltje in de tuin van Grand Café De Zwaan in Borkel zou volgens de gastheer misschien op termijn nog eens naar voren verplaatst mogen worden.
En hoe zit het nu met het schoonmaken van de gedichtentafeltjes? Er wordt een Genootschap opgericht van de Schone Gedichtentafeltjes. “Het genootschap stelt niks voor; heeft geen voorzitter, geen penningmeester en is een groep van zeven of acht personen.” Om de zoveel tijd poetsen ze de tafeltjes, hetgeen vooraf wordt gegaan door een ontbijt met spek en eieren. Tegen twaalf uur is er koffie en gebak en zit het karwei er weer op. “Binnenkort volgt de tweede poetsronde van dit jaar: op 31 augustus.”
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
