Lehsplaenkske brengt structuur in Valkenswaards dialect: ‘We willen het Valkeswirds vereeuwigen’
Henk Meeuwis en Jolanda Cornelissen hebben een richtlijn ontwikkeld om in het Valkenswaardse dialect te schrijven. “Dit is mijn moedertaal. Ik ben hiermee opgegroeid. Er zijn er niet meer zo veel die het kennen. Ik vind het gewoon keischòn”, vertelt Jolanda.
Op de website Dialectvalkenswaard.jouwweb.nl staan twintig video’s. Daarin worden twintig verschillende klanken uitgesproken én de schrijfwijze staat erbij. Door tal van klanken te belichten in die video’s, wordt er een spellingssysteem gecreëerd waar je je aan kan houden als je in het Valkenswaardse dialect schrijft. Daarnaast staan er (buitenlandse) woorden bij, die dezelfde klank hebben in de uitspraak.
Henk legt uit hoe Jolanda en hij op het idee zijn gekomen. “Tegenwoordig zie ik veel mensen die volop in het dialect aan het schrijven zijn, maar zomaar wat doen met de spelling”, vertelt hij aan de keukentafel bij Jolanda. “Behalve het spellingssysteem willen we ook bekendmaken welke regeltjes je nodig hebt om in het Valkeswirds dingen standaard te verwoorden.”
Verhalen publiceren
Zo ontstond de website. Het tweetal hoopt dat nog meer mensen zich gaan aansluiten bij hun clubje. “Ik ben op zoek naar mensen die het leuk vinden om in dialect te schrijven op deze manier. Maar ik wil ook een clubje oprichten om verhalen te schrijven voor Valkenswaard24.” Die verhalen verschijnen later op onze gratis app, website en social media.
Dialect verdwijnt
Daarnaast kan het spellingssysteem leuk én handig zijn voor het schrijven van liedjes in het dialect en teksten op carnavalswagens bijvoorbeeld. Leuk voor carnaval, dus. “Anders doet iedereen maar wat. Accentje zo en streepje naar die kant. Ik wil graag bereiken dat iedereen uit Valkenswaard straks kan schrijven in hun eigen dialect legt Henk uit. Jolanda vult aan: “Het is niet het doel om het dialect in stand te houden, want het verdwijnt gewoon. Straks kent niemand meer het Valkeswirds.”
Systeem
Henk: “Ik zie op allerlei sites taalkundig gezien een hoop los zand. Mensen met hartstikke goede wil, maar er zit totaal geen systeem achter. Ik ben meer geïnteresseerd in het taalkundige deel. De klanken, maar ook grammatica. Op onze website komt spelling en grammatica aan bod, we willen het Valkeswirds graag vereeuwigen op deze site.
Hieronder zie je één van de twintig video’s op de site. Hierin wordt het woord ‘varken’ in het Valkenswaardse dialect uitgesproken.
Download de gratis app van Valkenswaard24 en mis niets → Apple | Android
